De kracht van het stellen van de juiste vragen.

Dit artikel is ook in LinkedIn gepubliceerd

De kracht van het stellen van de juiste vragen. Welke vragen stel jezelf? Ben je bewust welke vragen jezelf dagelijks stelt?

Vooral als je beroepsmatig vragen moet stellen dan is het goed om zo nu en dan jezelf af te vragen wat het effect van je eigen vragen zijn. Zijn de vragen niet sleets, routinematig geworden en hebben ze niet aan kracht ingeboet? Misschien herinner je het moment nog wel dat je jezelf de vraag stelde: “Mag of ik kan deze vraag nu wel stellen?”. Weten dat je met de juiste vraag mensen kunt raken of in zelfs beweging zet. Het is een vaardigheid die je op alle gebieden goed kunt gebruiken #openvragen #geslotenvragenstellen #neutralevragen #suggestievevragen

Welke vragen stel jezelf?

Ben je bewust welke vragen jezelf dagelijks stelt? Vooral als je beroepsmatig vragen moet stellen dan is het goed om nu en dan jezelf af te vragen wat het effect van je eigen vragen is. Zijn de vragen niet sleets, routinematig geworden en hebben ze niet aan kracht ingeboet? Misschien herinner je het moment nog wel dat je jezelf de vraag stelde: “Mag of ik kan deze vraag nu wel stellen?”.

Onlangs heb ik de workshops adviseren en intervisie gegeven. Ik merkte dat de deelnemers het lastig vonden om bij de oefeningen gewoon een vraag te stellen. Vaak begonnen ze met een omslachtige inleiding en kwamen dan uiteindelijk met een gesloten vraag. Natuurlijk als je bewust bent dat je in de kijker staat tijdens een oefening dan kan het lastig zijn. Hierdoor ben ik ook in mijn omgeving gaan opletten hoe er vragen worden gesteld. Opvallend vaak werden er gesloten vragen gesteld. (Een vraag die begint met een werkwoord. Weet je nog?) Het antwoord was afhankelijk of degene die het antwoord gaf zelf lang of kort van stof is. Vaak was het antwoord een simpele ja of nee. Terwijl het de bedoeling was om met de vraag meer informatie te krijgen.

Stel open vragen

Het stellen van open vragen aan de hand van de bekende 6W’s en een H’tje maken de kans groter dat je een uitgebreider antwoord krijgt. Voor degene die het even kwijt is ? Wie, Wat, Waar, Welke, Waarom, Wanneer en Hoe.

LSD

Luisteren blijft in de communicatie een belangrijke vaardigheid. We kennen het ook van het bekende spreekwoord: “Spreken is zilver, zwijgen is goud.”. Naast luisteren heb je ook actief luisteren. Al jaar en dag krijg je op communicatietrainingen de LSD-methodiek aangereikt. Bewust luisteren naar wat er wordt gezegd door de ander. Vervolgens maak je een samenvatting in je eigen bewoordingen waarbij je de ander vraagt of je een juiste weergave hebt gegeven van hetgeen de ander heeft gezegd. Is dat het geval dan vraag je door op wat je belangrijk of interessant vond in het antwoord van de ander. Met het samenvatten controleer je of je de ander goed hebt begrepen. En samen met het doorvragen toon je aan dat je hebt geluisterd. Oftewel je hebt daadwerkelijk interesse getoond in de ander.

Stel dat je meer wilt weten over wat de ander heeft verteld dan zul je vragen moeten stellen. Wil je de ander motiveren om verder te gaan dan kun je bijvoorbeeld vragen stellen als: Hoe gaat het verhaal verder? Wat heb je toen gedaan? Wanneer ging het verkeerd?

Het stellen van vragen kan verschillende doeleinden hebben. Bijvoorbeeld. Een suggestieve vraag kan iets bij een onderhandeling een antwoord uitlokken wat de ander eigenlijk nog niet kwijt wilde. Terwijl een dezelfde soort vraag bij een adviesgesprek onbegrip en ergernis oplevert.

Het stellen van de juiste vraag levert jou een rijk antwoord op.

Vragen binnen of buiten het referentiekader van de ander.

De gestelde vragen binnen het referentiekader gaan over de informatie die de ander heeft al gegeven. Vragen die buiten het referentie worden gesteld leveren je nieuwe informatie op. In dit geval moet de ander van zijn of haar denkspoor af en het “spoor” van de vraagsteller op gaan.

Open, gesloten of half gesloten vragen.

Open vragen geven de ander de vrije keuze in het geven van een antwoord. De vraagsteller zorgt dat er in zijn vraagstelling geen suggestie of geen beperking is. Iets wat je wel doet als je een gesloten of half gesloten vraag stelt.

Bij een gesloten vraag ben je als vraagsteller op zoek naar een bepaald antwoord. (Suggestieve vragen zijn ook gesloten vragen.)

Bij half gesloten vragen krijgt de ander de keuze om tussen twee of meer mogelijke antwoorden te kiezen. En daar horen ook de vragen bij waar je alleen antwoord met een ja of nee op geeft.

Suggestieve vragen.

Het stellen van een suggestieve vraag heeft als nadeel dat het gegeven antwoord niet betrouwbaar is want het antwoord wordt beïnvloed door de suggestie in de vraag en ook sterk afhankelijk hoe de relatie tussen de vraagsteller en bevraagde is. Coaches maken bijvoorbeeld bewust gebruik van zogenaamde provocatieve vragen. Hierbij wordt de ander niet gespaard. Als de suggestieve vraag geen duidelijk doel heeft dan heeft een neutrale vraag de voorkeur.

Vragen stellen naar feiten of meningen.

Ben je als vragensteller op zoek naar informatie over meningen of gevoelens dan is het raadzaam om open vragen te stellen. Bij het stellen van vragen naar feiten dan komt het “minder” nauw welke soort vragen er worden gesteld want je vraagt vanuit je eigen referentiekader welke feiten je wilt weten. Alleen gaat het hier natuurlijk niet over het interpreteren van de ontvangen feiten.

Het belang van vragen stellen.

Uit het voorgaande zal je duidelijk zijn geworden dat:

• actief luisteren een moeilijke vaardigheid is;
• tussen mensen heel wat communicatie misverstanden kunnen ontstaan;
• je gericht antwoord kunt krijgen door het stellen van de juiste vragen;
• je moet controleren of je antwoord wel goed hebt begrepen.

Wanneer ervaar jij de kracht van het stellen van de juiste vragen?

Ik ben me er van bewust dat de bovenstaande informatie niet volledig is en dat er zeker ruimte voor aanvulling of verdieping mogelijk is. Er zijn professionals in verschillende branches die dagelijks vragen moeten stellen en ik ben daarom erg benieuwd of je je ook regelmatig bezighoudt met het stellen van de juiste vragen. Welke vragen leveren jou bijvoorbeeld een rijk antwoord op? Wat voor vragen stel jij om een ander in beweging te zetten? Wil je ze hier delen?